อาหารลาว – แจ่วบอง มีการแข่งขันอย่างสงบ

เมื่อพูดถึงแจ่วบองแล้ว ใครๆก็คงจะรู้จักกันดี  เพราะแต่ละเขต แต่ละแขวง ล้วนแต่มีแจ่วบอง ที่ปรุงแต่งให้มีลักษณะ เอกลักษณ์เฉพาะของท้องถิ่น หลักๆของแจ่วบอง ก็คือ พริก เครื่องหอม เครื่องปรุงแต่งอื่นๆ ผสมผสานเข้ากัน และเติมสิ่งที่เป็นเอกลักษณ์เข้าไป แล้วออกมาเป็นรสชาดที่แปลกๆ ชอบกิน ชิมแล้ว ทำให้นํ้าลายไหล ใช้กินกับอาหารประเภทได้ ดังนั้น ในตลาดทุกแห่งหนของประเทศ จะมีแจ่วบองของท้องถิ่นวางขาย เพื่อเป็นการบอกให้รู้ว่า  นี้ละฝีมือของผู้หญิงเมืองนี้

แจ่วบองหลวงพระบาง มีตำนานการปรุงแต่งมาแต่เนิ่นนาน พัวพันธ์กับการปรุงแต่งรับใช้ให้แก่ราชสำนักในอดีต แล้วสืบทอดหลายชั่วอายุคน กลายเป็นตำราแห่งมรดกของการปรุงแต่งแจ่วบองหลายยุคหลายสมัย เมื่อเศรษฐกิจ การตลาดเกิดขึ้นและขยายตัว

แจ่งบองกลายเป็นสินค้าเล็กๆตัวหนึ่ง ที่กลายมามีคุณค่าทางวัตถุและจิตใจ เพราะสิ่งดั่งกล่าว กลายเป็นของฝากแทนใจ ให้แก่พี่น้องเพื่อนมิตรที่อยู่ห่างไกล เมื่อกินแล้วจะเตือนใจให้คิดถึงผู้ฝากที่ใจดีคนนั้น

ในปัจจุบัน แจ่วบองหลวงพระบาง ได้กลายเป็นของฝากของคนลาว ที่ส่งให้พี่น้องเพื่อนมิตรที่อยู่ใกล้และไกล ภายในและต่างประเทศอย่างขึ้นหน้าขึ้นตา

เนื่องจากการจำหน่ายแจ่วบองขายดิบขายดีในเมืองมรดกโลก จึงเกิดมีหลายคนหลายตำรา แห่งการปรุงแต่งแจ่วบองเกิดขึ้นใหมๆเรื่อยมา และมีหลายี่ห้อเกิดขึ้นในตลาด ซึ่งทำให้เห็นว่าแจ่งบองที่หลวงพระบางไม่ะรรมดา ถึงว่าจะไม่เป็นสินค้าที่สำคัญทางเศรษฐกิจ  แต่มันก็เป็นทำให้เศรษฐกิจครอบครัวมีความเข้มแข็ง มีรายได้เป็นกอบเป็นกำพอสมควร

ดังนั้นสิ่งที่สำคัญเวลานี้ เจ้าของยี่ห้อแจ่วบองแต่ละราย ต้องมีสติ พร้อมสร้างสินค้าให้มีคุณภาพดี อร่อย ถูกสุขอนามัย ห่อหุ้มดี ราคาสมเหตุสมผล จึงจะมีบทบาทและสามารถเข้าสู่ตลาดได้

มีสาวขายเครื่องที่จำได้อยู่คนหนึ่ง อยู่แถวทางเข้าสนามกีฬานาสร้างเหวย  ที่หลวงพระบาง  กล่าวต่อผู้ชมในโอกาสการแข่งขันกีฬาแห่งชาติ ครั้ง IX ว่า : เครื่องที่นำมาขาย นอกจากเสื้อผ้า ของที่ระลึกแล้ว ยังมี แจ่วบอง และของกินอื่นๆด้วย พูดเฉพาะแจ่วบอง มี 10 กว่าร้านที่มาฝากขาย และก็ขายดิบขายดี มีชื่อผู้ผลิตติดถุงบอกหมดทุกเจ้า

นางน้อย ยังบอกอีกว่า คนที่มาจากต่างแขวง เขาไม่ได้เลือกชื่อผู้ผลิต เขาถือว่าผู้ผลิตทุกคนทำสินค้ามาดีหมด และพากันซื้อ โดยไม่พูดถึงแบรนด์ แต่ตรงกันข้าม หากเป็นคนเมืองหลวงนั้น เขาจะแย่งกันซื้อเจ้าของคนนั้นคนนี้  ที่ตนเคยกิน ชื่นชอบมาก่อน

นางน้อย ยังเล่าต่อว่า ทุกเจ้านั้นอร่อยเหมือนกัน บางคนก็เป็นพี่น้องกันเอง ตั้งแต่ก่อนเคยได้ยินแต่แจ่วบอง ป้าคำบัว ป้าจันทิบ ป้าจันเพ็ด  แต่มาเดี่ยวนี้ มีหลายป้าทยอยกันแจ้งเกิดทางสื่อว่า มีแจ่วบองแล้ว

แต่อย่างไรก็ตาม การแข่งขันดังกล่าวได้สร้างทางเลือกใหม่แก่แก่ผู้บริโภค และทั้งเป็นการทำให้ผู้ผลิตตื่นตัวเตรียมพร้อมตลอดเวลา อันนำมาเพื่อผลประโยขน์ของ 2 ฝ่ายดีขึ้น แต่การแข่งขันการผลิตแจ่งบองเมืองนี้ ไม่เป็นการแข่งขัน เพื่อปัดช่องว่างการตลาด แต่เป็นการแข่งขันเพื่อชัยชนะร่วมกัน พร้อมกันทำมาหากิน ทำให้ชื่อเสียงได้รับชื่อเสียงไปด้วย